,,Wij worden vanuit TheLeadershipAdvisory vaak gevraagd de evaluatie van Toezicht als onafhankelijk buitenstaander te begeleiden,’’ zeggen Hans Langeveld en Jos M.E. Hessels.
APK-keuring
Langeveld: ,,Vergelijk het met de APK-keuring van je auto. Om de zoveel tijd moet je laten checken of alles nog goed werkt. Een Raad van Commissarissen of Toezicht moet dat ook.’’
Specifiek of regulier?
Een buitenstaander objectiveert de evaluatie, wat tot nieuwe inzichten kan leiden. Een reguliere evaluatie kan soms wel met wat tegenzin tegemoet gezien worden,’’ zegt Hans Langeveld. ,,We vragen of er specifieke aandachtspunten zijn of dat het om gewoon (verplicht) regulier onderhoud gaat. En zelfs wanneer het om het laatste gaat komt er toch nog veel boven tafel. Daarom is het goed om te doen.”
Katalysator
Jos Hessels: ,,En dan wordt de evaluatie van de RvC soms aangegrepen om disputen bespreekbaar te maken.’’ Hans Langeveld: ,,Dan zijn we als onafhankelijke buitenstaander een soort katalysator die het reinigingsproces op gang brengt. We zoeken de problemen niet op, maar áls het naar boven komt is het wél nuttig. De manier waarop wij uitvragen en begeleiden is wel onderscheidend voor hoe wij het doen, weet ik. We hebben zelf aan de andere kant van de tafel gezeten. Ik denk dat we iets meer kunnen en durven doorprikken.”
,,Zo gebeurde het een keer,’’ vertelt Jos Hessels, ,,dat bij een RvC waar ik bij werd gevraagd voor de evaluatie de voorzitter, waar een issue mee was, niet lang daarna opstapte. Dan heb je als begeleider of katalysator blijkbaar tóch een rol met een blijvend effect.’’
Dwars
TheLeadershipAdvisory probeert die evaluatie van RvC’s en RvT’s nét wat anders te doen dan gebruikelijk. Jos Hessels: ,,Ja, de vragenlijsten die we de commissarissen voorleggen zijn bij allemaal ongeveer hetzelfde, maar de manier waarop wij daarna reageren is wel heel anders. We reflecteren daarna op een veilige maar effectieve open manier en stellen niet alleen een rapport op, waarin staat wat ze al wisten en dat daarna in een la verdwijnt. Wij zijn een beetje dwars, we vragen dóór.’’
,,Hessels: Het gaat er vooral om hoe je de dingen teruggeeft. Je bent door het Toezicht ingehuurd met een doel. Dan moet je ze ook objectief teruggeven wat je opvalt, en kritische vragen stellen. ,Hoor je wel wat je zegt’, is zo’n vraag die ik vaak stel. Door die vragen ben je eigenlijk een coach, je vraagt of zij het ook zo zien. Dat schept een vertrouwensband en dan hoor je ook meer.’’
Geen uitgebreid rapport
Hans Langeveld: ,,We maken op het eind nooit een uitgebreid rapport, maar geven een presentatie en gaan in gesprek op hoofdzaken. Maar wel in een vragende stijl. Want er zijn vaak zeker ongemakkelijke onderwerpen en momenten waar het vaak juist om gaat. Dan pas is het nuttig. Maar het moet ook veilig en respectvol zijn én feitelijk correct. Dan stel je zaken aan de orde die je opvallen en soms onbesproken onder de waterlijn liggen. We zoeken geen issues, maar willen van goed naar beter. Dan moet je ook bereid zijn het risico te lopen dat ze je wegsturen.’’